پیام رئیس مركزبهداشت غرب اهواز به مناسبت روزجهانی دیابت

هماخوزستان: دکتر مهرداد شریفی رئیس مرکزبهداشت غرب اهواز به مناسبت روزجهانی دیابت پیامی را صادر نمودند .

متن این پیام به شرح ذیر است:
دیابت یکی از شایع‌ترین بیماری‌ های مزمن است که آمار آن در دنیا رو به افزایش می باشد. وطی سالهای اخیر افزایش شیوع دیاببت درجهان این بیماری رابه بزرگترین اپیدمی تاریخ تبدیل کرده است .تعدادمبتلایان به دیابت در سال 2017بیش از 425میلیون نفراز افراد 20تا79ساله بوده است. این تعداد درسراسر جهان تا سال 2045به 619 میلیون نفر خواهد رسید .

دیابت عامل مرگ4میلیون مرگ در سال است. چهاردهم نوامبر همزمان با سالگرد تولد “فردریک بانتینگ” کاشف انسولین، اولین بار در سال ۱۹۹۱ با همکاری فدراسیون بین المللی دیابت و سازمان جهانی بهداشت (WHO) به عنوان روز جهانی دیابت نامگذاری شده است و هدف از نامگذاری آن افزایش آگاهی عمومی در ارتباط با علل، عوارض، پیشگیری و درمان این بیماری روزافزون است. مجمع عمومی سازمان ملل نیز در 20دسامبر سال ۲۰۰۶ با تصویب قطعنامه ای، دیابت را “یک بیماری مزمن و ناتوان کننده با هزینه های هنگفت“ معرفی کرد که خانواده‌ها، دولت ها و جهان با آن مواجه است. بر اساس قطعنامه سازمان ملل، چهاردهم نوامبر  (برابر با ۲۳آبان ماه 1397) روز جهانی دیابت اعلام شد. این سازمان با پذیرش روز جهانی دیابت و برجسته کردن خطرات جهانی این بیماری، تعهد خود را برای مبارزه با دیابت نشان داده است. برای اعلام تصویب روز جهانی دیابت  از سوی سازمان ملل و نیز جهت تأکید بر مبارزه برای پیشگیری از دیابت، استفاده از یک دایره به عنوان نشان «همه با هم برای دیابت»، در سال ۲۰۰۷ تصویب  شد. این دایره آبی دیابت،نشان اتحاد جهانی برای مبارزه علیه دیابت است.
هر سال شعار خاصی برای این روز در نظر گرفته می‌شود که  امسال نیز ازشنبه 19آبان لغایت 25 آبان به عنوان هفته ملی دیابت نامگذاری شده وباتوجه به اینکه خانواده ها نقش مهمی را در رفع عوامل خطر قابل تغییر برای دیابت نوع 2بازی میکنند به همین جهت شعار روز جهانی دیابت برای دوسال متوالی “دیابت وخانواده “انتخاب شده است.

دیابت چیست؟

اشکال در سیستم سوخت رسانی بدن را که به دلیل کمبود انسولین به وجود می آید “دیابت” می خوانند. انسولین هورمونی است که توسط پانکراس – اندام تولید کننده آنزیم گوارش – ساخت می شود و برای جذب انرژی مواد غذایی ضروری است .

انواع دیابت 
1- دیابت وابسته به انسولین یا نوع یک : در این نوع بیماری دیابت، بیمار یا مقدار کمی انسولین تولید می کند و یا اصلاً تولید انسولین ندارد و در نتیجه فقدان انسولین، کنترل قند خون غیر ممکن است. معمولاً این نوع دیابت قبل از 40 سالگی بروز می کند و اوج میزان وقوع آن در حدود 14 سالگی است .

2- دیابت غیر وابسته به انسولین یا نوع دو : در این نوع بیماری دیابت، لوزالمعده انسولین تولید می کند اما نه به اندازه ای که قند خون را تنظیم کند و از طرف دیگر سلولهای بدن در برابر انسولین مقاومت نشان می دهند. این نوع دیابت معمولاً در افراد بالای 40 سال بروز می کند .
3- دیابت دوران بارداری : دیابت حاملگی معمولاً بین هفته های 24 و 28 بارداری ظاهر می شود و عموماً پس از زایمان از بین می رود، چون در همه انواع دیابت، میزان قند یا گلوکز خون بسیار بالا می رود علائم و نتایج همه آنها یکسان است .

دیابت نوع یک قبل از 40 سالگی بروز می کند

علائم و نشانه‌های بیماری دیابت
در مراحل ابتدایی ممکن است دیابت بدون علامت باشد. بسیاری از بیماران به طور اتفاقی در یک آزمایش یا در حین غربالگری شناسایی می‌شوند. با بالاتر رفتن قند خون، علائم دیابت آشکارتر می‌شوند. پرادراری، پرنوشی، پرخوری، کاهش وزن با وجود اشتهای زیاد، خستگی و تاری دید از علایم اولیه شایع دیابت است. بسیاری از بیماران در هنگام تشخیص بیماری چندین سال دیابت داشته‌اند و حتی دچار عوارض دیابت شده‌اند .

در کودکان دچار دیابت نوع یک، علایم معمولاً ناگهانی بارز می‌شوند، این افراد معمولاً قبلاً سالم بوده و چاق نبوده‌اند. در بزرگسالان این علایم معمولاً تدریجی‌تر بارز می‌شوند. عارضه کتواسیدوز می‌تواند به عنوان علامت شروع کننده بیماری هم در دیابت نوع یک بارز شود. در دیابت نوع دو معمولاً فرد تا سال‌ها بدون علامت است. علایم معمولاً خفیف هستند و به طور تدریجی بدتر می‌شوند. در نهایت فرد دچار خستگی مفرط و تاری دید شده و ممکن است دچار دهیدراتاسیون شود .

چه کسانی به دیابت مبتلا می شوند؟
همه افراد ممکن است به دیابت نوع دوم دچار شوند. با این وجود، عواملی وجود دارد که ممکن است شما را در خطر بیشتر ابتلا به بیماری قرار دهد. این عوامل عبارتند از :
1-تجمع چربی در اطراف کمر و معده
2-   کم تحرکی و انجام ندادن حرکات ورزشی
3-   وزن بیش از حد
4-   سن بالای 45 سال
5-   سابقه دیابت نوع دوم در خانواده
6-   ابتلا به دیابت حاملگی
7-   فشار خون بالا
8-   تری گلیسیرید بالا

9-   پایین بودن تجمع لیپوپروتئین و کلسترول ( پایین تر از 35)

توصیه هایی برای پیشگیری از دیابت

– افزایش فعالیت بدنی
– مصرف مقادیر فراوانی فیبر
– ارتقای مصرف غلات کامل
– کاهش دادن وزن اضافی
– پرهیز از رژیم غذایی محدود و زودگذر و اصلاح الگوی غذایی و انتخاب غذاهای سالم‌تر

مهرداد شریفی

رئیس مرکزبهداشت غرب اهواز